Zaktualizowano dn. 09-04-2013
Zaledwie jeden dietetyczny napój gazowany dziennie może podnieść ryzyko wystąpienia białaczki zarówno u mężczyzn, jak i kobiet oraz wystąpienie takich chorób, jak szpiczak mnogi i chłoniak nieziarniczy u mężczyzn.
Stwierdzenia te są rezultatem najdłuższych i najbardziej kompleksowych badań nad aspartamem jako czynnikiem nowotworowym u ludzi, jakie kiedykolwiek wykonano. Dlatego też uważa się, że są to jednocześnie badania bardziej wartościowe i o wyższej wadze jeśli chodzi o kwestię aspartamu, szczególnie w porównaniu z badaniami wcześniejszymi, które nie wykazywały ryzyka.
Badanie objęło w sumie 77 218 kobiet oraz 47 810 mężczyzn w okresie 22 lat.
Jednak poza rozmiarem tego badania – co czyni je lepszym jakościowo od badań wcześniejszych – znamienne jest to, z jak wielką dokładnością oceniono spożywanie aspartamu. Co dwa lata uczestnicy wypełniali szczegółowy kwestionariusz dotyczący ich codziennej diety, a co cztery lata dieta była poddawana ponownej ocenie. Takiego podejścia brakowało w przypadku wcześniejszych badań nad aspartamem, które oceniały spożycie go w jednym momencie, co mogło być ich słabym punktem, wpływającym na dokładność wyników.
Połączone wyniki wykazały, że jeden napój dietetyczny dziennie – jedna puszka 355 ml – zwiększał ryzyko białaczki, szpiczaka mnogiego i chłoniaka nieziarniczego
- 42% wyższy poziom ryzyka białaczki (u kobiet i mężczyzn – analiza zbiorcza)
- 102% wyższy poziom ryzyka szpiczaka mnogiego (tylko u mężczyzn)
- 31% wyższy poziom ryzyka chłoniaka nieziarniczego (tylko u mężczyzn)
Badacze nie wiedzą dlaczego wyłącznie u mężczyzn wykazano większe ryzyko szpiczaka mnogiego oraz chłoniaka nieziarniczego.
Dietetyczne napoje gazowane są największym źródłem spożycia aspartamu w Stanach Zjednoczonych.
Każdego roku Amerykanie spożywają w sumie około 5 250 ton aspartamu, z czego około 86%, tj. 4 500 ton pochodzi z napojów dietetycznych.
Mamy coraz więcej powodów ku temu, aby unikać aspartamu w naszej codziennej diecie. Niestety powrót do słodzonych cukrem napojów gazowanych jako „zdrowej” alternatywy, również nie jest dobrym rozwiązaniem. Dla przykładu – mężczyźni, którzy spożywali dziennie jeden lub więcej słodzony napój gazowany, mieli o 66% podwyższone ryzyko zachorowania na chłoniaka nieziarniczego (wyższe niż w przypadku napojów dietetycznych). Wydaje się więc, że najlepszym rozwiązaniem jest całkowite unikanie słodkich napojów gazowanych.
Wniosek opublikowanego badania po recenzji naukowej był następujący:
„Mimo, iż nasze wyniki podtrzymują możliwość szkodliwości składnika napojów dietetycznych – jak np. aspartam, na wybrane nowotwory – niekonsekwentne działanie na płeć a wystąpienie ryzyka nowotworowego u osób, które konsumują regularnie takie napoje, nie pozwalają na wykluczenie możliwości przypadku jako wytłumaczenie”.
Pomimo, że w podsumowaniu wyników autorzy wspominają, że nie wykluczają możliwości przypadku dla wytłumaczenia tego powiązania, warto zaznaczyć, że jest to spowodowane tym, że nie są oni w stanie jednoznacznie wytłumaczyć powodu różnicy między wynikami dla mężczyzn i kobiet.
Badanie zostało przeprowadzone przez badaczy z Brigham and Women’s Hospital, oddział nauki Harvard Medical School.
Co ciekawe, ok. 30 minut przed samą publikacją, kierownicy naukowi Brigham and Women’s Hospital niespodziewanie zmienili stanowisko i wycofali się z promowania tego badania.
Natomiast utytułowany współautor badania, Walter Willett – profesor nauk medycznych Harvard Medical School, kierownik katedry żywienia w Harvard School of Public Health, autor ponad 1000 artykułów naukowych i członek zespołu redakcyjnego American Journal of Clinical Nutrition – tego samego dnia wysłał informację do redakcji npr.org, pisząc: „Uważam, że te wyniki są na tyle silne, aby uzasadnić kolejne badania nad aspartamem i ryzyko nowotworów”.
Jak przytacza npr.org: „…większość ekspertów, z którymi rozmawialiśmy, zgadzają się z Walter’em Willett, pomimo ograniczeń badania, wyniki są na tyle znaczące, aby uzasadnić kolejne badania”.
Źródła:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23097267
http://www.hsph.harvard.edu/walter-willett/
http://www.npr.org/blogs/thesalt/2012/10/24/163559533/aspartame-and-cancer-risk-new-study-is-too-weak-to-defend
